Newyddlen Bwyd a Diod Cymru - Hydref 2023

Hydref 2023 • Rhifyn 029

 
 

Newyddion

Gwobrau Fforc Aur 2023 Yn Dathlu Enillwyr Cynhyrchion Eithriadol 3 Seren Cymru

Enillwyr Gowbrau Fforc Aur 3 seren

Dathlwyd Hive Mind Mead & Brew Co, Cig Oen Du Cymreig Du a Chynnyrch Mynydd Cymreig Traddodiadol yn y digwyddiad chwenychedig yn Llundain ar 11 Medi, 2023.

Mae enillwyr tlws Gwobrau mawreddog Golden Fork 2023, sy’n nodwedd o ragoriaeth coginio, wedi’u cyhoeddi mewn digwyddiad unigryw i gydnabod a dathlu cyflawniadau rhagorol cynhyrchwyr crefftus. Mae’r gwobrau hyn yn destament i ymroddiad ac arbenigedd y cynhyrchwyr hyn sydd wedi darparu cynnyrch 3-seren eithriadol yn gyson.

Gwobrau Great Taste 2023

Gwobrau Great Taste 2023 Yn Cydnabod Cynhyrchion Cymru

Mae 195 o gynhyrchion Cymreig wedi derbyn gwobrau gan gynllun achredu bwyd a diod mwyaf blaenllaw y byd.

Ym mis Awst, cyhoeddodd The Guild of Fine Food llwyddiant eithriadol enillwyr Gwobrau Great Taste 2023 o Gymru. Mae'r wobrau hyn yn dathlu cyflawniadau rhyfeddol crefftwyr ym maes bwyd a diod blasus.

Blasu'r Gorau yn 2023

Norwy a Denmarc

Cynhyrchwyr o Gymru yn croesi Môr y Gogledd i archwilio cyfleoedd Nordig

Mae archwilio cyfleoedd i allforio i’r gwledydd Nordig ar y gorwel ar gyfer grŵp o gynhyrchwyr bwyd a diod o Gymru fel rhan o Ymweliad Datblygu Masnach Bwyd a Diod Cymru Llywodraeth Cymru â Norwy a Denmarc rhwng 17eg a 22ain Medi.

Blas Cymru/TasteWales

Datgelu Rhaglen Seminarau digwyddiad masnach bwyd a diod rhyngwladol blaenllaw

Gyda llai na 50 diwrnod i fynd mae gweithwyr proffesiynol y diwydiant yn cael eu hannog i sicrhau eu tocynnau ar gyfer BlasCymru/TasteWales 2023.

Mae’r digwyddiad blaenllaw deuddydd o hyd yn cael ei gynnal yn y Ganolfan Gynadledda Ryngwladol (ICC Cymru) yng Nghasnewydd ar 25-26 Hydref, ac yn cael ei drefnu gan Is-adran Fwyd Llywodraeth Cymru o dan faner Bwyd a Diod Cymru.

Cosyn Cymru

Gweinidog yn ymweld â llaethdy llaeth defaid llwyddiannus ym Methesda

Mae Lesley Griffiths, y Gweinidog Materion Gwledig a Gogledd Cymru wedi ymweld â llaethdy newydd ym Methesda, Gwynedd a adeiladwyd yn bwrpasol ar gyfer llaeth defaid.

Mae Llaethdy Gwyn, sydd wedi'i leoli yn hen eglwys Gatholig y dref, yn gwireddu breuddwyd i'r cyn-ecolegydd glaswelltir sydd bellach yn wneuthurwr caws crefftus sef Dr Carrie Rimes, a ddechreuodd gynhyrchu ei chaws llaeth defaid, Cosyn Cymru, yn 2015.

Halen Mon

Halen Môn yn ennill statws B Corp

Mae Cwmni Halen Môn wedi ennill statws B Corp ar ôl dangos y safonau cymdeithasol ac amgylcheddol uchaf.

Mae'r ardystiad yn golygu y bydd y busnes o’r gogledd, sy'n creu amrywiaeth o gynhyrchion halen môr sydd wedi'u hidlo'n naturiol ac sydd wedi ennill gwobrau, yn ymuno â grŵp cynyddol o 29 o gwmnïau yng Nghymru sydd eisoes wedi ennill yr achrediad.

Cig Oen Morfa Heli Gwyr

Cig Oen Morfa Heli Gŵyr yn ennill Gwarchodaeth Ewropeaidd

Mae Cig Oen Morfa Heli Gŵyr wedi ymuno â bwydydd fel Champagne, Parma Ham a Melton Mowbray Pork Pies yn dilyn ennill statws enw bwyd gwarchodedig gan y Comisiwn Ewropeaidd.

O 27 Gorffennaf ymlaen, bydd enw Cig Oen Morfa Heli Gŵyr yn cael ei warchod ymhellach gan statws Enw Tarddiad Gwarchodedig Ewrop (PDO), sy'n un o dri dynodiad arbennig Enw Bwyd Gwarchodedig Ewrop (PFN).

Allforio Bwyd

Uchafbwynt newydd i allforion Bwyd a Diod Cymru

Roedd allforion Bwyd a Diod Cymru werth £797 miliwn yn 2022, y gwerth blynyddol uchaf a gofnodwyd, meddai'r Gweinidog Materion Gwledig Lesley Griffiths.

Pan oedd y Sioe Frenhinol yn ei anterth a thorfeydd yn mwynhau rhai o gynhyrchion bwyd a diod gorau Cymru, datgelodd y Gweinidog fod allforion y diwydiant wedi cynyddu £157m rhwng 2021 a 2022, sy'n gynnydd o 24.5%.

Mae hyn yn gynnydd canrannol mwy na'r DU gyfan, a gynyddodd 21.6%.

Wisgi Sengl Cymreig

Gwarchod Wisgi Cymreig Brag Sengl

Mae un o wirodydd mwyaf poblogaidd Cymru, y Wisgi Cymreig Brag Sengl, bellach wedi'i ddiogelu'n swyddogol ar ôl iddo sicrhau statws Dynodiad Daearyddol Gwarchodedig y DU.

Dyma'r gwirod newydd cyntaf yn y DU i ennill statws Dynodiad Daearyddol ers lansio Dynodiad Daearyddol y DU a dyma hefyd wirod Dynodiad Daearyddol cyntaf Cymru.

Wisgi Cymreig Brag Sengl bellach yw'r 20fed aelod o deulu cynhyrchion Dynodiad Daearyddol Cymru, gan ymuno â chynnyrch gwych eraill fel Enw Tarddiad Gwarchodedig Halen Môr Môn, Dynodiad Daearyddol Gwarchodedig Cig Oen Cymru, Dynodiad Daearyddol Gwarchodedig Cig Eidion Cymru a Dynodiad Daearyddol Gwarchodedig Cennin Cymru. 

Arwyn Watkins OBE

Cymdeithas Goginio Cymru - Llwyddiant i lywydd cymdeithas goginio yng Ngwobrau Cyn-filwyr Cymru

Mae llywydd Cymdeithas Goginio Cymru (CAW), Arwyn Watkins, OBE, wedi ychwanegu gwobr arall eto at ei restr o anrhydeddau.

Enillodd Wobr Arweinydd y Flwyddyn, a noddwyd gan Veteran Trees, yng Ngwobrau Cyn-filwyr Cymru eleni a daeth yn ail yng Ngwobr Entrepreneur y Flwyddyn, a noddwyd gan Pinnacle Document Solutions Group.

Bwyd a Diod Cymru

Gwerthusiad Llywodraeth Cymru o Arolwg Gweithgaredd Cyfathrebu Bwyd a Diod 

Mae Llywodraeth Cymru yn cynnal gwerthusiad annibynnol o Raglen Gyfathrebu'r Is-adran Fwyd a'i heffeithiolrwydd cyffredinol dros y 3 blynedd diwethaf.

Mae rhan o'r gwerthusiad yn cynnwys yr arolwg yn y ddolen atodedig, a fydd yn cymryd tua 5 munud i'w gwblhau.

Mae'r holl atebion a roddir yn ddienw ac nid ydynt yn adnabyddadwy i Lywodraeth Cymru. 
Gwerthfawrogir eich adborth yn fawr a bydd yn helpu i ddatblygu rhaglen gyfathrebu'r Is-adran Fwyd wrth symud ymlaen. 

Allforio

Y Cyngor Allforio Bwyd a Diod (FDEC): Galw am fewnbwn (Saesneg yn unig)

Mae'r Cyngor yn bwyllgor cydweithredol sydd wedi dwyn ynghyd aelodau o bob rhan o Lywodraeth y DU, y gweinyddiaethau datganoledig a'r diwydiant, mewn ymdrech ar y cyd i gynyddu allforion bwyd a diod o'r DU.

Fel rhan o'r fenter honno, mae'r FDEC yn edrych ar sut mae busnesau'n cael gwybodaeth, cyngor a chefnogaeth am allforio, pa mor hygyrch yw'r wybodaeth honno ar hyn o bryd a lle mae bylchau. Mae'r ddolen atodedig yn cynnwys cyfres fer iawn o gwestiynau sy'n cymryd tri neu bedwar munud i'w cwblhau ac sy'n gwbl ddienw. Croesewir mewnbwn gan ystod eang o fusnesau bwyd a diod sy'n allforio, sydd wedi allforio yn y gorffennol neu a allai ystyried gwneud hynny yn y dyfodol. Bydd yr wybodaeth a gesglir o gymorth mawr wrth ystyried ble gallai FDEC helpu gyda'r wybodaeth a ddarperir ar hyn o bryd. I'w gwblhau erbyn 6 Hydref. https://form.jotform.com/232422693957061

Ailgylchu yn y gweithle

Ailgylchu yn y gweithle, mae’n bryd i ni sortio hyn

O 6 Ebrill 2024, bydd y gyfraith yn mynnu bod pob busnes, sefydliad sector cyhoeddus ac elusen yn didoli eu gwastraff er mwyn ei ailgylchu. Mae Llywodraeth Cymru yn cyflwyno'r gyfraith hon i wella ansawdd y ffordd rydym yn casglu a gwahanu gwastraff a chynyddu'r gwaith hwn.

Dysgwch sut bydd hynny’n effeithio ar eich gweithle chi: www.llyw.cymru/ailgylchuynygweithle

Am fwy o wybodaeth, cysylltwch â workplacerecycling@llyw.cymru

Cynhyrchion plastig untro

Deddf Diogelu'r Amgylchedd (Cynhyrchion Plastig Untro) (Cymru)

Rydym yn nawr yn bwriadu bydd Cam Un o’r Ddeddf Diogelu'r Amgylchedd (Cynnyrch Plastig Untro) (Cymru) 2023 yn dod i rym ar 30 Hydref 2023. 

Mae'r Canllawiau bellach ar-lein ar ffurf ddrafft i'ch helpu i baratoi ar gyfer y gwaharddiadau a gellir eu gweld yn y ddolen isod:

Cynhyrchion plastig untro: canllawiau drafft | LLYW.CYMRU

Bydd y Canllawiau Statudol terfynol yn cael eu cyhoeddi ar 30 Hydref 2023 neu'n fuan ar ôl hynny.

Canllaw i waith teg

Diweddaru’r Canllaw i Waith Teg

Mae Llywodraeth Cymru wedi diweddaru’r Canllaw i Waith Teg i helpu unigolion a busnesau i wella eu dealltwriaeth o beth y mae gwaith teg yn ei olygu; pam y mae gwaith teg yn bwysig; a sut y gellir hyrwyddo a datblygu gwaith teg. 

O wella enw da’r busnes, i oresgyn problemau recriwtio a chadw – gall darparu Gwaith Teg helpu eich busnes i lwyddo.

Rydym yn annog pob busnes a chyflogwr yn y sector Bwyd a Diod i ddefnyddio'r canllaw a rhannu’r neges hon â’ch cadwyni cyflenwi.

Bwyd a diod Cymru yn mynd ar afael a'r byd

Bwyd a diod o Gymru yn mynd i'r afael â'r byd (Saesneg yn unig)

Mae bwyd a diod o Gymru wedi gosod ei fryd ar agor marchnadoedd allforio newydd ar draws y byd, wrth i'r diwydiant geisio manteisio ar ei dŵf diweddar. Gyda gwerth cynhyrchion bwyd a diod o Gymru yn torri pob record flaenorol yn 2022, sef ychydig o dan £800m, mae ymwybyddiaeth gynyddol o amgylch byd y brand Cymreig, a galw cynyddol am ei gynnyrch.

Cymru yn arweinydd annisgwyl yn y diwydiant bwyd a diod

Sut daeth Cymru yn arweinydd annisgwyl yn y diwydiant bwyd a diod (Saesneg yn unig)

Mae Cymru'n gartref i ddiwydiant bwyd a diod cyfoethog ac amrywiol, gydag hyn yn cael ei adlewyrchu yn y nifer cynyddol o'i chynnyrch sy'n derbyn statws enw bwyd gwarchodedig. Gyda chysylltiad dwfn â'r dirwedd, y bobl a'r diwylliant, ei hadnoddau naturiol a'i thirweddau rhagorol, ynghyd â ffocws ar ddatblygu technolegau ac arloesedd newydd ym maes cynhyrchu bwyd, mae diwydiant bwyd a diod Cymru yn creu man lle mae'r traddodiadol yn cael ei ail-ddychmygu gan genhedlaeth newydd, tra'n aros yn driw i ansawdd a tharddiad.

Sut i helpu busnesau Bwyd a Diod

Sut i helpu busnesau bwyd a diod i ffynnu (Saesneg yn unig)

Mae Llywodraeth Cymru wedi tyfu ei diwydiant bwyd a diod drwy ddarparu cymorth wedi'i dargedu i helpu busnesau i lwyddo. Mae bwyd a diod o Gymru wedi bod yn cael rhywbeth o ddadeni yn ystod y blynyddoedd diwethaf. Un o brif sylfeini hyn oedd y gefnogaeth sydd ar gael i fusnesau o bob lliw a llun.

Digwyddiadau

BlasCymru/TasteWales 2023

BlasCymru/TasteWales

Mae'r cyfri yn mynd ymlaen nes dychwelyd digwyddiad masnach bwyd a diod rhyngwladol mwyaf Cymru, BlasCymru/TasteWales.

Cynhelir yn y Ganolfan Gynadledda Ryngwladol (ICC Cymru), Casnewydd ar 25-26 Hydref, bydd y digwyddiad deuddydd yn croesawu prynwyr bwyd a gweithwyr proffesiynol y diwydiant o dan yr un to i gwrdd â busnesau bwyd a diod blaenllaw Cymru.

Thema digwyddiad eleni yw ‘Pwerus gyda’n gilydd: O her i lwyddiant. Rôl gwytnwch, arloesedd ac optimistiaeth.’

Bydd y digwyddiad yn cynnwys arddangosfa o’r cynnyrch gorau sydd gan Gymru i’w gynnig, ac yn:

  • Arddangos cynhyrchwyr a'u cynnyrch i gynulleidfaoedd cenedlaethol a rhyngwladol
  • Broceru perthnasau rhwng cynhyrchwyr a phrynwyr trwy gyfarfodydd partneru
  • Cynnwys ardaloedd â themâu sy’n arddangos arloesedd, technoleg a chynaliadwyedd, ynghyd â rhaglen seminarau ddifyr gydag arbenigwyr blaenllaw yn y diwydiant.

I gael gwybod mwy, a sicrhau eich tocyn i fod yn bresennol, ewch i www.tastewales.com

Gweithdai Datgarboneiddio

Gweithdai Datgarboneiddio

Mae Sgiliau Bwyd a Diod Cymru yn cyflwyno cyfres o weithdai hyfforddiant datgarboneiddio, fydd yn cael eu cynnal gan GEP Environmental. Mae’r gweithdai’n canolbwyntio ar godi ymwybyddiaeth o bwysigrwydd symud tuag at sero net i’r sector.

Cymraeg Byd-eang Llundain

Llundain yn galw! Llwyfannwch eich busnes ac arddangoswch eich cynnyrch yn Llundain

Ydych chi eisiau ehangu eich rhwydwaith a'ch cyfleoedd yn Llundain? Mae GlobalWelsh Llundain yn cynnig cyfle unigryw i gwmnïau bwyd a diod o Gymru gymryd rhan yn eu digwyddiad 'Connect to London' sy'n canolbwyntio ar Fwyd a Diod ar 7 Rhagfyr. Os ydych chi'n chwilio am gwsmeriaid, cyflenwyr, cysylltiadau newydd neu fuddsoddiad, dyma'r cyfle perffaith.

Am ffi bychan (am ddim i Aelodau Busnes GlobalWelsh), bydd pob cwmni’n cael cynnig:

  • Gofod arddangos bach a/neu gyfle i gyflwyno
  • Sesiwn hyfforddi ar gyflwyniadau busnes
  • Crybwyll mewn cyfathrebiadau digwyddiad
  • 2 x tocyn i'r digwyddiad
  • Ymgyrch farchnata uniongyrchol cyn y digwyddiad i gymuned fyd-eang ar draws cyfryngau cymdeithasol ac e-bost
  • Ffotograffiaeth a fideo proffesiynol ar y noson
  • Hyrwyddo ar ôl y digwyddiad

Gwnewch gais nawr >> https://forms.gle/5cMMdVMurWn39npy8

Yr Emporiwm Gymreig

Yr Emporiwm Gymreig

Profwch hanfod diwylliant Cymreig yn ystod yr Emporiwm Gymreig, rhan annatod o ŵyl Bloomsbury sydd i ddod ar Hydref 21ain. Ymgollwch mewn dathliad bywiog sy’n talu gwrogaeth i bopeth Cymreig.

Dyddiad: Hydref 21, 2023

Amser: 10:00 YB - 5:00 YP

Lleoliad: Canolfan Cymry Llundain

Dychmygwch ddiwrnod lle mae’r sbotolau yn disgleirio ar harddwch Cymru. Yr Emporiwm Gymreig yw eich porth i fyd lle daw danteithion coginiol, blasau Cymreig dilys, nwyddau cartref sy’n adlewyrchu harddwch Cymru, celf a chrefft gwaith coed cywrain, cynhyrchion harddwch wedi’u hysbrydoli gan Gymru, a chreadigaethau artistig â mymryn o dreftadaeth Gymreig ynghyd i greu awyrgylch eithriadol.

Peidiwch â cholli’r cyfle rhyfeddol hwn i fod yn rhan o’r Emporiwm Gymreig yng Ngŵyl Bloomsbury. Sicrhewch eich lle nawr trwy wneud cais ar www.londonwelsh.org. Am fanylion pellach, cysylltwch â nicola@londonwelsh.org a mynegwch eich diddordeb.

 
 
 

YNGLŶN Â’R CYLCHLYTHYR HWN

Cylchlythyr chwarterol ar gyfer diwydiant bwyd a diod Cymru gan Is-adran Fwyd Llywodraeth Cymru.

Newyddion, digwyddiadau a materion yn ymwneud â'r diwydiant yng Nghymru.

Rhagor o wybodaeth ar y we:

llyw.cymru/bwydadiodcymru

Dilynwch ni ar Twitter:

@BwydaDiodCymru

 

Dilynwch ni ar Instagram:

Bwyd_a_Diod_Cymru

 

Dilynwch ni ar Facebook:

@bwydadiodcymru

 

Dilynwch ni ar LinkedIn

Bwyd a Diod Cymru | Food and Drink Wales