Fis diwethaf gwnaethom roi diweddariad i chi ar hynt y gwaith o lunio Cynllun Morol Cenedlaethol Cymru. Cyn hir bydd Lesley Griffiths, Gweinidog yr Amgylchedd, Ynni a Materion Gwledig yn ystyried y cynllun terfynol i'w fabwysiadu. Yn dilyn hyn, byddwn yn ceisio cymeradwyaeth Ysgrifennydd Gwladol Llywodraeth y DU dros Adran yr Amgylchedd, Bwyd a Materion Gwledig (DEFRA), oherwydd bod nifer o swyddogaethau yng Nghynllun Morol Cenedlaethol Cymru yn rhai a gedwir yn ôl.

Mae hi eisoes wedi bod yn haf prysur ar gyfer y rhaglen waith rheoli adnoddau naturiol morol yn gynaliadwy, sy'n mynd rhagddo yn llwyddiannus ac sy’n cael ei hariannu drwy Gronfa’r Môr a Physgodfeydd Ewrop (EMFF). Mae ABPmer yn parhau i dynnu ynghyd y sail dystiolaeth amgylcheddol ar gyfer ynni ffrydiau llanw, ynni llanw a dyframaethu yng Nghymru. Er gwaethaf rhywfaint o dywydd garw yn ystod mis Gorffennaf, mae arolygon amlbelydrau wedi'u cynnal oddi ar arfordir gogledd-orllewin Sir Benfro ac arfordir gorllewinol Ynys Môn.

Cyn hir bydd data a gasglwyd o'r arolygon hyn yn cael eu hategu gan arolygon fideo o dan y dŵr fel y bo modd mynd ati ar raddfa eang i bennu nodweddion y cynefinoedd benthig yn yr ardaloedd hyn. Bydd y data newydd hyn, ynghyd â'r dystiolaeth berthnasol a nodwyd eisoes yn y sail dystiolaeth ar gyfer prosiect amgylchedd morol Cymru yn cael eu defnyddio i lywio asesiadau o gyfyngiadau a chyfleoedd amgylcheddol sy'n berthnasol i ddatblygiad y sectorau hyn. Mae gwaith perthnasol yn mynd rhagddo o ran y diwydiant agregau. Rhagor o wybodaeth

Ym mis Awst, cyhoeddodd Lesley Griffiths y Cynllun Gweithredu ar gyfer Rheoli'r Rhwydwaith Ardaloedd Morol Gwarchodedig rhwng 2019-2020. Mae'n dangos ein hymrwymiad i gyfoethogi bioamrywiaeth forol Cymru, ac ar yr un pryd cymeradwywyd arian ychwanegol o £138,500 i dalu am bedwar cam rheoli. Mae rheoli ein rhwydwaith o Ardaloedd Morol Gwarchodedig yn gyfrifoldeb a rennir ar draws nifer o awdurdodau rheoli ac mae Cynllun Gweithredu 2019-2020 yn ffrwyth cryn dipyn o waith gan y Grŵp Llywio Ardaloedd Morol Gwarchodedig. Rhagor o wybodaeth

Mae'r Fframwaith Datblygu Cenedlaethol drafft wedi cael ei gyhoeddi at ddibenion ymgynghori. Mae'r Fframwaith Datblygu Cenedlaethol yn gynllun datblygu tir newydd a fydd yn pennu'r cyfeiriad ar gyfer datblygu yng Nghymru rhwng 2020 a 2040. Mae'n gosod strategaeth ar gyfer mynd i'r afael â blaenoriaethau cenedlaethol allweddol drwy'r system gynllunio, gan gynnwys cynnal a datblygu economi fywiog, datgarboneiddio, datblygu ecosystemau cadarn a gwella iechyd a llesiant ein cymunedau. Mae'n gynllun gofodol, sy'n golygu ei fod yn pennu cyfeiriad o ran lle dylem fuddsoddi mewn seilwaith a datblygu er budd cyffredinol Cymru a'i phobl.

Mae'r Fframwaith Datblygu Cenedlaethol a'r Cynllun Morol yn gweithio gyda'i gilydd i ddarparu fframwaith ar gyfer rheoli newid o amgylch ein harfordir. Mae cydlynu rhwng cynllunio morol a daearol yn bwysig er mwyn cynnal a hwyluso'r gwaith o ddatblygu busnesau porthladd, harbwr a marina a'r mentrau cysylltiedig; cymunedau arfordirol; cyfleoedd twristiaeth; creu ynni; a morweddau. Mae Cynllun Morol Cenedlaethol Cymru wedi llywio'r gwaith o baratoi'r Fframwaith Datblygu Cenedlaethol a, lle bo hynny'n berthnasol, dylai lywio Cynlluniau Datblygu Lleol a Strategol a phenderfyniadau a wneir yn ystod y broses rheoli datblygu.

Mae gennych tan 1 Tachwedd i ymateb i'r ymgynghoriad, ac mae cyfres o ddigwyddiadau ymgynghori'n cael eu cynnal yn ystod mis Medi a mis Hydref ledled Cymru, er mwyn ichi siarad â'r tîm sy'n gysylltiedig yn uniongyrchol â chyflawni'r gwaith hwn. Mae croeso ichi ddod ond nodwch fod y sesiynau hyn yn dibynnu ar alw a bydd rhaid ichi archebu eich lle. Os hoffech gael rhagor o wybodaeth, neu i archebu lle, cysylltwch â'r tîm. Ewch i'r wefan am ragor o wybodaeth.

O dan Ddeddf yr Amgylchedd (Cymru), mae'n ofynnol i Cyfoeth Naturiol Cymru greu Datganiadau Ardal. Amcan Datganiadau Ardal yw hwyluso’r gwaith o gyflenwi Polisi Adnoddau Naturiol Llywodraeth Cymru gan ddefnyddio dull sy'n seiliedig ar leoedd. Gan gydnabod bod gan yr amgylchedd morol ei risgiau, heriau a chyfleoedd unigryw ei hun, bydd un o'r saith Datganiad Ardal ar gyfer ardal forol y glannau. Gan weithio gyda rhanddeiliaid byddant yn nodi'r camau blaenoriaeth ar gyfer rheoli moroedd Cymru mewn modd cynaliadwy.

Mae prosiect peilot sydd wedi'i gynllunio i helpu cymunedau arfordirol yng Nghymru ac Iwerddon i addasu i’r newid yn yr hinsawdd wedi cael cymorth €1.3m o gyllid gan yr Undeb Ewropeaidd (yr UE). Bydd y prosiect Cymunedau Arfordirol yn Addasu Gyda'n Gilydd yn edrych ar oblygiadau rhanbarthol y newid yn yr hinsawdd, gan ganolbwyntio ar gymunedau arfordirol Aberdaugleddau a Doc Penfro yng Nghymru a Rush a Portrane yn Swydd Fingal, Iwerddon. Bydd hefyd yn edrych am gyfleoedd masnachol ar gyfer ynni'r môr o Fôr Iwerddon, gan geisio atebion creadigol i broblemau newid yn yr hinsawdd sy’n bwysig yn fyd-eang. Rhagor o wybodaeth

Mae'r Cwnsler Cyffredinol a'r Gweinidog Brexit, Jeremy Miles, wedi croesawu buddsoddiad gwerth €4.2m gan yr UE mewn prosiect trawsffiniol i hybu diwydiant ynni'r môr yng Nghymru ac yn Iwerddon. Bydd y prosiect Selkie, a ariennir gan Raglen Gydweithredu Iwerddon Cymru yr UE, yn dod ag ymchwilwyr a busnesau arweiniol o'r ddwy wlad ynghyd i greu technolegau i helpu i wella perfformiad dyfeisiadau ynni'r môr sy'n cael eu datblygu gan fusnesau yng Nghymru ac yn Iwerddon. Rhagor o wybodaeth

Bydd Brexit a'n Moroedd yn llywio ein polisi ynghylch pysgodfeydd yn y dyfodol, a hynny wrth i'r DU baratoi i ymadael â'r Undeb Ewropeaidd. Rydym wrthi'n ymgynghori ynghylch y cam cyntaf o ran creu polisi newydd, trefn o reoli a deddfwriaeth. Rydym am glywed eich barn chi am y canlynol:

• rheoli pysgodfeydd
• pysgodfeydd cynaliadwy
• cyfleoedd pysgota
• pysgod cregyn a dyframaethu
• masnach
• twf ac arloesedd
• cynaliadwyedd fflyd
• tystiolaeth 
• cymorth ariannol

Mynegwch eich barn erbyn 21 Awst 2019.

Hoffem glywed eich barn ynghylch mesurau rheoli ar gyfer 14 o rywogaethau goresgynnol estron. Mae'r ymgynghoriad yn cynnwys rhywogaeth a ganfyddir yn yr amgylchedd morol, sef cranc manegog Tsieina. Rydym yn ymgynghori ar y cyd â Llywodraeth y DU ar fesurau rheoli arfaethedig â'r nod: 

• waredu
• rheoli poblogaethau
• atal rhag lledaenu

Mynegwch eich barn erbyn 12 Medi 2019.