Mae'r moroedd o amgylch Cymru yn llenwi. Mae yna gystadlu am le ac am gael defnyddio'n hadnoddau naturiol. Mae potensial anferth i'n moroedd ac rydyn ni am eu rheoli mewn ffordd fwy cydgysylltiedig a threfnus. Deddf y Môr a Mynediad i'r Arfordir (MCAA) sy'n ei gwneud yn ofynnol inni gynhyrchu cynllun morol ar gyfer pob ardal cynllun morol. Gweinidogion Cymru yw'r awdurdod cynllunio ar gyfer glannau a moroedd Cymru a bydd CMCC yn gynllun 20 mlynedd ar gyfer defnyddio'n moroedd mewn ffordd gynaliadwy. Rydyn ni wedi paratoi animeiddiad  i helpu i esbonio'r broses cynllunio morol.

Ar 7 Rhagfyr, lansion ni ymgynghoriad 16 wythnos ar Gynllun Morol Cenedlaethol drafft Cymru a nifer o ddogfennau ategol gan gynnwys: trosolwg o'r 'cynllun', asesiad o reoliadau cynefinoedd, asesiad o gynaliadwyedd ac adolygiad o'r polisi interim ar garthu am agregau morol. Daeth 86 o ymatebion i'r ymgynghoriad i law ac rydyn ni bellach wedi cyhoeddi crynodeb ohonynt.  

Ar 4 a 5 Gorffennaf, cynhalion ni weithdai yng Nghyffordd Llandudno ag aelodau'r Grŵp Cyfeirio Rhanddeiliaid Cynllunio Morol i edrych ar rai o gasgliadau cychwynnol yr ymgynghoriad. Yn ein gweithdai, fe wnaethon ni edrych yn fanylach ar Ddatblygu Cynaliadwy, Ardaloedd Adnoddau Strategol, rheoli ar draws ffiniau a Thystiolaeth ar gyfer cynllunio. Diolch i'r 24 oedd yn bresennol am ein helpu i edrych mor fanwl ar y meysydd hyn. Caiff crynodeb o'r gweithdai ei anfon atyn nhw yn y man.

Ar 9 Ionawr, yn ystod y cyfnod ymgynghori ar y cynllun drafft, arweiniodd Ysgrifennydd y Cabinet dros Ynni, Cynllunio a Materion Gwledig drafodaeth am y Cynllun Morol Cenedlaethol drafft. Yn ei haraith, dywedodd Lesley Griffiths fod CMCC yn esiampl dda o Ddeddf Llesiant Cenedlaethau'r Dyfodol a Deddf yr Amgylchedd yn llywio polisi. Yna cafwyd trafodaeth lle cynigiwyd nifer o welliannau gan gynnwys cydnabod buddsoddiad yr UE mewn ynni morol yn Sir Benfro ac Ynys Môn a galw ar Lywodraeth y DU i fuddsoddi mewn rhaglenni cydlyniant rhanbarthol tebyg ar ôl Brexit. Fe welwch gofnod llawn o'r trafodion yma.

Cynhaliodd y Pwyllgor Newid Hinsawdd, yr Amgylchedd a Materion Gwledig weithdy'n ddiweddar â rhanddeiliaid i drafod y Cynllun Morol Cenedlaethol drafft. Ar 18 Ebrill, cynhyrchon nhw adroddiad gydag 13 o argymhellion ar y Cynllun drafft i'w hystyried wrth baratoi’r Cynllun terfynol. Ymhlith y pwyntiau a godwyd oedd gweithio ar draws ffiniau, twristiaeth, cydnerthedd a thwf glas, casglu tystiolaeth a mesur llwyddiant y cynllun. Fe welwch ymateb Llywodraeth Cymru yma.

Cafodd y cyfarfod cyntaf o'r chwe gwlad sy'n datblygu cynlluniau morol o gwmpas Môr Iwerddon ei gynnal ar 20 a 21 Mehefin yng Nghorc, Gweriniaeth Iwerddon. Bydd y grŵp yn helpu i feithrin perthynas weithio dda ar draws ffiniau inni allu gweithio'n glos â'r gwledydd eraill sy'n ffinio â Môr Iwerddon. Roedd Rheolwr Gweithredu a Thystiolaeth ein cynllun morol, Phil Coates, a chynrychiolwyr o Ogledd Iwerddon, yr Alban, Lloegr, Ynys Manaw a'r Sefydliad Rheoli Morol (MMO) yn bresennol yn y cyfarfod cyntaf hwn a drefnwyd gan Adran Dai, Cynllunio a Llywodraeth Leol Iwerddon.

Roedd cynrychiolwyr o Gymru'n bresennol yn y gynhadledd ryngwladol ar gynlluniau morol gofodol o dan arweiniad UNESCO a'r IOC ym Mrwsel ar 24-25 Mai. Daeth gwledydd eraill y DU a thimau cynllunio morol o bob rhan o'r byd gan gynnwys Ffrainc, Mecsico, Tsieina ac Israel ynghyd ar gyfer y gynhadledd i drafod materion traws a chyd-ffiniol ac i ddatblygu arferion gorau/canllaw fel ymateb i'r map ffordd ar y cyd ar gyfer cynllunio morol trwy'r byd a gyhoeddwyd gan UNESCO yn 2017. Roedd yn dda clywed bod y cynrychiolydd o Sweden wedi defnyddio Cynllun Morol Cenedlaethol Cymru fel esiampl o arfer da mewn fforymau eraill.